Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024 11:11

Διαλεκτικό Φροντιστήριο Μ.Ε. Χαλάνδρι - Τεχνικές διαχείρισης μαθητικού άγχους στην πανδημία

Η πανδημία του Covid-19 έχει χαρακτηριστεί ως «ένα σημαντικό κοινωνικό τραύμα, που διαμορφώνει την κοινωνική συνείδηση αλλά και τα συναισθηματικά πεδία του πληθυσμού και ιδιαίτερα των νέων» (Χτούρης & Ζήση, 2020). Ο φόβος της πανδημίας, οι συνθήκες εγκλεισμού (lockdown) και η διάχυτη ανασφάλεια εύλογα οδήγησαν στην εμφάνιση άγχους και στρες τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά και εφήβους. 

Ιδίως για τους μαθητές, στα παραπάνω ήρθαν να προστεθούν αναπάντεχες αλλαγές σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος (Τράπεζα θεμάτων, αλλαγές στην ύλη των πανελληνίων, νέο σύστημα εισαγωγής στα πανεπιστήμια κ.λπ.). Σε συνδυασμό με τα προβλήματα που παρατηρήθηκαν στη σχολική τηλεκπαίδευση, οι αλλαγές αυτές επαυξάνουν το μαθητικό στρες με πολυεπίπεδες επιπτώσεις τόσο στην υγεία όσο και στην απόδοσή τους. Το φροντιστήριο ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΟ, πάντα δίπλα σε μαθητές και γονείς, σκιαγραφεί το φαινόμενο του μαθητικού άγχους με γνώμονα αναλύσεις ειδικών και επιστημονικές έρευνες και παρουσιάζει μια σειρά προτάσεων για την αντιμετώπισή του.

Το άγχος μπορεί να οριστεί ως «η συναισθηματική ανησυχία που σχετίζεται με το προαίσθημα ενός επερχόμενου κινδύνου ·ωστόσο διαφέρει από το φόβο, ο οποίος είναι μια συναισθηματική αντίδραση που προκαλείται από κάποιον κίνδυνο» (Παπαδάτος, 2010). Το στρες είναι «αντίδραση προσαρμογής των ζώντων οργανισμών ως απάντηση σε εσωτερικές ή εξωτερικές απειλές της ομοιόστασης». Η McKenna (1994) αναφέρεται σε δύο μορφές στρες, το δυσλειτουργικό (distress) και το παραγωγικό-δημιουργικό (eustress). Το δυσλειτουργικό στρες ευθύνεται  για την παραγωγή αρνητικών συναισθημάτων που παρεμποδίζουν τη δράση του ατόμου, ενώ το παραγωγικό-δημιουργικό στρες κινητοποιεί το άτομο και το ενεργοποιεί ως προς την επίτευξη των στόχων του. Το έντονο και μη ελεγχόμενο άγχος συνοδεύεται από σωματικές ενοχλήσεις, όπως πονοκεφάλους, στομαχικό άλγος, διατροφικές διαταραχές, δυσκολίες στον ύπνο και συχνούς εφιάλτες, ταχυκαρδία, αίσθημα ζάλης, τάση λιποθυμίας κ.ά.

Από την πλευρά τους οι γονείς συχνά γίνονται πιεστικοί, αφού προσδοκούν στην επικείμενη επιτυχία του παιδιού τους που θα “εξασφαλίσει” την προσδοκώμενη σχολική επίδοση ή το μέλλον του στην αγορά εργασίας.  Έτσι οι μαθητές τείνουν να βιώνουν έντονα  αισθήματα θυμού, απογοήτευσης και ματαίωσης, αλλά και να εμφανίζουν συναισθηματικές αντιδράσεις όπως  άρνηση διαβάσματος, σημαντική πτώση στη σχολική τους επίδοση, δυσκολία συγκέντρωσης, τάσεις φυγής, επιθετική συμπεριφορά, ευερεθιστότητα.

Είναι σημαντικό λοιπόν να καταφέρει ο μαθητής να διατηρήσει τις προσωπικές νοητικές και σωματικές δεξιότητες οι οποίες αποτελούν σημαντικό μέσο διατήρησης της ισορροπίας σε συνθήκες άγχους, πίεσης και κοινωνικού περιορισμού. Οι στρατηγικές αντιμετώπισης του άγχους για τους μαθητές στις ιδιαίτερες συνθήκες της πανδημίας συνιστώνται για κάθε περίπτωση πρόκλησης συναισθηματικής πίεσης, καθώς η εφαρμογή τους μπορεί να μετριάσει τις ψυχοσωματικές επιπτώσεις.

Αντιμετώπιση γενικευμένου άγχους:

  • Οργάνωση προσωπικού χρόνου (διατήρηση ισορροπίας ανάμεσα σε ψυχαγωγία, ξεκούραση, διάβασμα).
  • Ασκήσεις αναπνοής σε περιπτώσεις έντονου στρες.
  • Ελαφριά σωματική άσκηση.
  • Απομάκρυνση αρνητικών σκέψεων.
  • Αυτορύθμιση (κάνουμε χαρούμενες σκέψεις, μιλάμε για τα συναισθήματά μας, ολοκληρώνουμε τη δραστηριότητα που έχουμε ξεκινήσει, ακούμε μουσική).
  • Ισορροπημένη διατροφή.
  • Χρήση της ημερήσιας ρουτίνας.

[Εγχειρίδιο Τεχνικών Αντιμετώπισης Κρίσης και Έκτακτων Συνθηκών λόγω της πανδημίας Κορονοϊού (COVID – 19) για Παιδιά Σχολικής Ηλικίας]

Συμβουλές για το διάβασμα:

  • Μικρά διαλείμματα κατά τη διάρκεια της μελέτης.
  • Οργάνωση της ύλης.
  • Χρήση χρωματιστών μαρκαδόρων για τα σημεία που ιδιαίτερης δυσκολίας ώστε σε αυτά να δωθεί μεγαλύτερη έμφαση και να γίνουν περισσότερες επαναλήψεις.
  • Διατήρηση ενός καλού ωραρίου ύπνου.

Λίγο πριν τις εξετάσεις:

  • Υπενθύμιση των δυνατών σημείων και ικανοτήτων.
  • Αντικατάσταση αρνητικών σκέψεων με θετικές.
  • Αποφυγή επαναλήψεων τελευταίας στιγμής.
  • Αποφυγή συζήτησης με άλλους την τελευταία στιγμή σχετικά με το τι γνωρίζουμε και τι όχι.

Την ώρα της εξέτασης:

  • Διαβάζουμε τα θέματα προσεκτικά και με ηρεμία.
  • Προσοχή μόνο στο γραπτό μας.
  • Απαντάμε πρώτα στα θέματα που γνωρίζουμε καλύτερα.
  • Ξαναδιαβάζουμε και ελέγχουν τις απαντήσεις μας (ακόμα κι αν οι άλλοι παραδίδουν τα γραπτά τους).

Ορισμένες συμβουλές προς τους γονείς:

  • Οι γονείς θα πρέπει να εξασφαλίσουν ένα ήρεμο περιβάλλον την περίοδο της προετοιμασίας των παιδιών για τις εξετάσεις, να αποφεύγουν τη φασαρία και τις συγκρούσεις και να προσπαθούν να μην προκαλούν δυνατούς και ενοχλητικούς θορύβους την ώρα της μελέτης.
  • Θα πρέπει να οπλιστούν με αρκετά αποθέματα υπομονής για να κατορθώσουν να αντέξουν τον εκνευρισμό των εφήβων, να μην τον παίρνουν προσωπικά και οδηγούνται σε διαπληκτισμούς.
  • Καλό είναι να προετοιμάσουν τον έφηβο για κάθε ενδεχόμενο, να τονίσουν στο παιδί πως η αποτυχία είναι κομμάτι της ζωής και πως δεν υπάρχει κανένας λόγος να νιώσει ντροπή σε περίπτωση που δεν τα πάει καλά για το τι θα πουν οι άλλοι. Επιπλέον να τονίσουν πως υπάρχουν πολλές εναλλακτικές λύσεις για τις σπουδές και την επαγγελματική του σταδιοδρομία.
  • Το παιδί έχει ανάγκη από ψυχική στήριξη και επιβεβαίωση οπότε ο γονιός θα πρέπει να του δίνει κουράγιο και δύναμη και να του δείχνει πως πιστεύει σε αυτό χρησιμοποιώντας φράσεις του τύπου "θα τα πας μια χαρά αφού έχεις κάνει τόσο καλή προετοιμασία" και να ανατρέχει σε επιτυχίες του στο παρελθόν βασισμένος πάντα σε ρεαλιστικά γεγονότα (π.χ. καλή επίδοση και βαθμολογία του παιδιού, επιτυχία σε διαγωνίσματα κ.ά).

(Μαρίνα Κόντζηλα, 2021) 

ΠΗΓΕΣ:

  • Παπαδάτος, Γ. (2010). Ψυχικές διαταραχές και μαθησιακές δυσκολίες παιδιών και εφήβων. Αθήνα: Gutenberg.
  • Χτούρης, Σ., Ζήση, Α. (2020). Ο κοινωνικός μας εαυτός, η οικογένεια και οι κοινωνικές στάσεις την περίοδο των περιορισμών της πανδημίας του Covid-19 το 2020. The Greek Review of Social Research, 2020, 154.
  • Εγχειρίδιο Τεχνικών Αντιμετώπισης Κρίσης και Έκτακτων Συνθηκών λόγω της πανδημίας Κορονοϊού (COVID – 19) για Παιδιά Σχολικής Ηλικίας: Η Εργοθεραπευτική Σκοπιά. Τμήμα εργοθεραπείας, Διεύθυνση υπηρεσιών ψυχικής υγείας.
  • Κόντζηλα, Μ. Το άγχος για τις εξετάσεις, https://www.ekpaideytikos.gr/index.php/psyxologia/862-to-agxos-gia-tis-panellinies-eksetaseis-tis-psyxologou-marinas-kontzila.

Διαλεκτικό - Φροντιστήριο Μέσης Εκπαίδευσης
Λοκρίδος 22Β, Χαλάνδρι 152 31 
τηλ. 210-6772895
e-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
site: dialektiko.edu.gr
facebook page: Διαλεκτικό - Φροντιστήριο Μ.Ε.

 


Συνεχίζοντας σε αυτό τον ιστότοπο αποδέχεστε τη χρήση των cookies.